de Castraat: Muziek en romantiek in het Italië van de Medici's

Boekgegevens
Joyce Pool, 2013, de Castraat, Rotterdam, Lemniscaat

Korte samenvatting

Het jaar is 1698 Vanwege zijn prachtige, engelachtige stemgeluid wordt de jonge wees Angelo toegelaten tot het conservatorium in Florence. Hij wordt opgeleid tot sopranist en trekt, vanwege zijn uitmuntende prestaties en zijn uiterlijk de aandacht van een van de prinsen uit de familie de Medici.

Angelo raakt in tweestrijd Hij kan kiezen voor de prins en de kansen die dat hem en zijn zuster biedt. Maar is dat de prijs waard die de prins van hem vraagt? En kùn je een prins wel afwijzen?

Inleiding

Dit boek heb ik in één ruk uitgelezen. Ik vind het spannend, verrassend en origineel. Joyce Pool weet in dit verhaal historische feiten en personages moeiteloos te vermengen met persoonlijk drama en de persoonlijke worsteling van de hoofdpersoon. Die misschien wel getalenteerd is, maar toch vooral de speelbal van (goedbedoelende?) machten die boven hem gesteld zijn. En zeg daar maar eens “nee” tegen, in het 17^e eeuwse Italië…

Pool’s schrijfstijl vind ik prettig. Zakelijk en to-the-point. Terwijl alles wat aandacht nodig heeft om het verhaal te laten lopen, die aandacht ook krijgt. Waardoor het nergens saai of afgezaagd wordt. Dat is bijvoorbeeld voelbaar op bladzijde 123:
 ‘Wat moeten we doen?’ Fluisterde ik tegen Paolo. ‘Kunnen we dit wel verstoren?’ ‘Signore Verde betaalt ons toch om hier te zingen?’ Zei Paolo. Ja maar [… ] konden we haar haar laatste ogenblikken met haar zoon wel afnemen? 

Maar de vrouw had ons al opgemerkt ‘Kom verder zei ze. Zing mijn zoon naar de hemel.’ Zo kun je dus een volledige historische roman in slechts 285 pagina’s presenteren.

Als ik “De Castraat”  beschouw als een historische roman vind ik het verhaal verfrissend. Pool laat zien dat ze veel kennis heeft van het tijdvak en schrijft daar gemakkelijk over. Als lezer waan je je direct in het Florence van net na de Renaissance.
Bovendien krijg je een inkijkje in hoe de machtspolitieke verhoudingen tussen kerk en adel het dagelijks leven van zangers voor een belangrijk deel bepaalden.

Wat mij betreft verdient “De Castraat” daarom zeker het etiket “literatuur”. Schrijfstijl, historische accuratesse en zeggingskracht zijn voor mij meer dan voldoende aanwezig.

Maar daar stuit ik op een vraag. Want hoewel ik begrijp dat dit verhaal onder de jeugdliteratuur wordt geschaard, denk ik dat het niet is geschreven voor een algemene smaak. Naar mijn idee zal slechts een klein percentage van de jeugdige lezers dit boek met net zoveel plezier lezen als ikzelf. Want hoewel het nergens saai is of eentonig, bevat het verhaal wellicht te weinig actie in, te weinig avontuur om een jongere groep lezer aan te spreken.

En de persoonlijke worstelingen, ook op relationeel gebied, van Angelo zijn wellicht nèt wat te afstandelijk beschreven om “binnen te komen”. Het vraagt dan misschien teveel inlevingsvermogen.
Dit boek is daarom denk ik beter geschikt voor adolescenten dan voor een lezer in de leeftijd van 11- 16.

Tot slot
De Sopraan is een knap geschreven, meeslepend boek dat met recht een plaats verdient binnen de Nederlandse literatuur. Zij het niet persé binnen de jeugdliteratuur.