Recensie van 16 & zwanger wat nu? van Marian Hoefnagel, door Marijke de Heer

Recensie van ’16 & zwanger wat nu?’ uit de Reality Reeks deel 5 (Amsterdam Eenvoudig Communiceren, 2006) van Marian Hoefnagel, door Marijke de Heer

Esther ligt op haar buik voor de lage ramen van de woonkamer. Het uitzicht is prachtig. Maar ze kijkt er niet echt naar. Ze denkt na. Over Joris. Het was zo romantisch geweest op haar verjaardag. Samen dansen op de muziek van Do. Samen zoenen op de gang. Toen stiekem samen naar boven, naar haar kamer.

Dit boek maakt deel uit van een serie boeken voor en over jongeren, over onderwerpen waar jongeren mee te maken kunnen krijgen. Het boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen. De hoofdstukken en de zinnen zijn kort, de letters groot afgedrukt. Er zijn veel dialogen in het boek.

Het verhaal is eenvoudig: Esther, de hoofdpersoon, wordt op haar zestiende verjaardag zwanger van Joris, de coolste jongen van de school. Zij twijfelt over haar zwangerschap, of ze de baby moet houden of niet. Haar moeder raadt haar een abortus aan. Er is geen vriendin die raad geeft, noch is er veel interactie tussen de Joris en Esther. Esther praat heel beperkt over haar dilemma met haar oma, bij wie ze op aanraden van haar moeder gaat logeren. Op het einde van het verhaal krijgt Esther een miskraam en sluit het verhaal af met de slogan van de Rutgersstichting: ‘Praat over condooms met kleren aan’.

In 2016 werden er bijna 3000 abortussen uitgevoerd bij meisjes tussen de 15 en 20 jaar. Dat is 5,7 promille van het aantal tieners en 10% van het totaal aantal abortussen. Het gaat hier dus om een serieuze maatschappelijke problematiek. Ik denk dat het goed is, dat deze problematiek in boeken voor jongeren aan de orde komt.

Wat mij echter opvalt, is dat er nauwelijks wordt ingegaan op de verantwoordelijkheden van zowel de ouders, als Esther, als Joris. De moeder adviseert Esther een abortus: ‘Marlies vindt dat Esther helemaal geen baby moet krijgen.’(p.40) Ook vriend Joris geeft weinig blijk van verantwoordelijkheidsgevoel: ‘Shit Es. Wat een pech. Na één keer, verdomme. Maar een abortus is niet zo erg, hoor. Het lijkt heel rot.’ (p. 65) Kennelijk is het normaal om verder nergens over door te denken en over door te praten, je doet wat je leuk vindt en eventuele problemen los je op de voor jou makkelijkste manier op. Alsof je een paar schoenen probeert, en als het je niet bevalt, dan gooi je ze weer weg. De mens als wegwerpartikel en sex als consumptiegoed. Er wordt geheel voorbijgegaan aan welke ethische afweging dan ook. Er wordt eveneens voorbijgegaan aan de psycho-emotionele conceptie impact van een zwangerschap, wat begint vanaf het eerste moment van de conceptie. Een gemiste kans!

Het boek is bedoeld voor jongeren tussen de 12 en 15 jaar, die moeite hebben met lezen. Daarin lijkt de schrijfster geslaagd. De zinnen zijn kort en de verhaallijn is duidelijk. Het is goed dat de schrijfster dit onderwerp aansnijdt, omdat veel jongeren op deze leeftijd reeds hun eerste seksuele ervaringen opdoen. Het ontbreken van een bredere bedding maakt echter, dat het verhaal eigenlijk kant noch wal raakt en daardoor vind ik het een gemiste kans om jongeren over dit onderwerp te laten nadenken. Ik vind dit boek absoluut geen aanrader!