Reactie van Theo Jansen op ‘Leven van een Loser’ door Hans Nikkelen.

Hilarische situaties afgewisseld met enigszins serieuze beschouwingen bekeken door de ogen van een onzekere, opgroeiende puber. Deze puber is genaamd Bram Botermans en hij wil graag bij de ‘upperclass’ uit zijn groep horen. Door omstandigheden is hij helaas bevriend met Theo Thorbecke en dat is nou niet direct de stoerste van de klas. In rap tempo wisselen de gebeurtenissen elkaar af. Soms zijn het korte, grappige situaties, maar vaak gaat Bram iets dieper in op zaken die zijn leven beïnvloeden zoals bv. zijn ouders, Halloween of de winteruitvoering op school. Bekeken door de (soms wat egoïstische) ogen van Bram (blz. 77, zin 2. “Ik en Theo…”) krijgen we inkijk in de wereld van Bram. Hij worstelt (ook letterlijk!) zo’n beetje met alles en iedereen en probeert te overleven in het oerwoud genaamd ‘school’.

 Toen ik dit boek in 2010 aan mijn zoon gaf, moest ik erg lachen om de lay-out van het boek. Het komt wat rommelig over en de combi van geschreven tekst en illustraties oogt wat druk. Mijn zoon echter had daar absoluut geen moeite mee en las het boek met veel genoegen één ruk uit. Aangezien kinderen en jongeren tegenwoordig behoorlijk visueel zijn ingesteld, zou je kunnen concluderen dat de combinatie van afbeeldingen en tekst goed werkt. Hij is zeker geschikt voor kinderen vanaf een jaar of 10, hoewel ik wel betwijfel of oudere jongeren dit leuk gaan vinden. Wellicht dat het boek voor die groep te kinderlijk is. Hoewel de plaatjes een echte toevoeging zijn en het boek een eigen karakter geven, kan ik me voorstellen dat het ook de fantastische beleving tijdens het lezen enigszins kan belemmeren. Door de vele afbeeldingen leest het ook erg snel en vlieg je door dit boek heen. Hierover ben ik het wel met Hans eens...

Wat mij opvalt is dat Bram een erg herkenbare kijk heeft op de wereld om hem heen. Sommige zaken om hem heen vindt hij maar vreemd. In het boek komen talloze voorbeelden voorbij, maar hier een tweetal opvallende zaken:

-De muziekkeuze van zijn ouders. Die vindt hij maar stom en vreemd en hij loopt tegen het feit aan dat zijn ouders erg verschillend denken over muziek. Dit is erg herkenbaar voor de leeftijdsfase waarin hij zich bevindt. Rond die leeftijd gaan kinderen een eigen identiteit ontwikkelen en daar hoort de muziekkeuze ook bij. De muziek van volwassenen wordt dan vaak stom gevonden en niet interessant (blz. 36 "Pap was...gegeven")

-De beschermende houding van ouders. Tijdens Halloween wil Bram graag alleen op pad, maar hij wordt door zijn moeder gedwongen zijn kleine broertje mee te nemen en uiteindelijk gaat de vader van Bram zelfs ook nog mee. (blz. 72 "Ik zei...veranderen") Hier merk je dat er een spanningsveld is tussen de pubers en de ouders. Jongeren willen meer autonomie en ouders hebben vaak moeite de kinderen los te laten en meer ruimte te geven. In het boek levert dat hilarische situaties op, bv. rond Halloween en de winteruitvoering.

In dit verhaal probeert Bram zich los te maken van zijn ouders en wil hij graag ‘cool’ zijn, maar hij wordt hierbij danig gehinderd (door zijn ouders die daar telkens een stokje voor steken). Het leven van Bram is onvoorspelbaar en chaotisch. Ik denk dat dit verhaal mooi weergeeft hoe verwarrend en ingewikkeld het leven van een opgroeiende puber kan zijn. Enerzijds het willen loskomen van de ouders en de thuissituatie, maar anderzijds ook het niet los kunnen laten (bv. van ouders) en daardoor lang ‘pamperen’ van deze groep. Veel situaties zoals die in het boek zijn geschetst zijn erg herkenbaar. Uiteraard zijn situaties wel aangedikt, maar ze komen wel uit de praktijk. Kanttekening is echter wel dat dit boek door een Amerikaanse schrijver is geschreven. Het schoolsysteem in Amerika wijkt in bepaalde opzichten af van de Nederlandse. Er wordt veel meer aan sport gedaan en schoolvoorstellingen nemen een veel prominentere plek in dan hier in Nederland. Daardoor kan het verhaal wellicht niet direct jongeren aanspreken. Kortom, een leuk, aansprekend en vernieuwend boek voor jongeren van 10/12 jaar.