filmrecensie Oorlogswinter (2008), naar het boek van Jan Terlouw, door Marijke de Heer

Filmrecensie ‘Oorlogswinter’ (2008), naar het boek van Jan Terlouw, door Marijke de Heer

Titel van de film: Oorlogswinter

Regisseur: Martin Koolhoven

Hoofdrolspelers: Michiel van Beusekom door Martijn Lakemeier, Erica van Beusekom door Melody Klaver, Johan van Beusekom door Raymond Thiry, Dirk door Mees Peijnenburg, Jack door Jamie Campbell Bower en oom Ben door Yorick van Wageningen.

Het verhaal:

De film speelt zich af in de laatste, barre oorlogswinter van 1944-1945 in een dorpje op de Veluwe, vlakbij de IJssel. Michiel is de zoon van de burgemeester van het dorp. Zijn vriend en buurjongen Dirk neemt hem in vertrouwen over een overval, welke echter wordt verraden. Als er een Duitse soldaat dood gevonden wordt, nemen de Duitsers maatregelen. Een aantal dorpelingen, waaronder de vader van Michiel, wordt gearresteerd. Michiel hoopt op zijn vrijlating, maar zijn vader wordt voor zijn ogen gefusilleerd. Pas op het einde van de film krijgt Michiel in de gaten, dat degene die hij vertrouwde, oom Ben, de verrader is, en hij schiet hem dood.

Waardeoordeel:

Uiteraard heb ik het boek ook gelezen, maar dat is al zo lang geleden, dat ik mij de details niet meer voor de geest kan halen. Ik kijk dus ‘fris’ naar de film. Allereerst valt de sneeuw op. De oorlogswinter is een sneeuwwinter, het levert beelden op met veel sneeuw. Dat is heel sfeerbepalend: het doet guur en grimmig aan en past helemaal bij de verbeten sfeer in het laatste oorlogsjaar.

Grimmig en guur is ook de in slow motion vertoonde beelden van de fusillade van de vader van Michiel. Je ziet de sterk wisselende de emoties op zijn gezicht en je kan daar helemaal in meeleven.

Sterk is de verfilming van de twee tegenpolen: de aardige en behulpzame oom Ben en de immer nieuwsgierige, joviaal met de Duitsers kletsende Schafter. Het contrasteert ook goed met de naïviteit van Michiel, die zijn oordeel snel klaar heeft. Michiel is zeer behulpzaam, maar niet erg zwijgzaam in de huiselijke kring, hoewel toch bekend is, dat verzetsmensen zelfs hun huisgenoten niet op de hoogte brachten van hun activiteiten vanwege het gevaar. De psychologische gevolgen van de oorlogstijd vind ik wat vlak uitgewerkt in de film, er wordt niet of nauwelijks echt met elkaar gesproken.

De leeftijdscategorie voor de film is 12+, wat past bij de jongere die op zoek is naar zijn eigen identiteit. De vele confrontaties met het oorlogsgeweld maken wel, dat ik dit niet zou bekijken met brugklassers, maar eerder met tweede of derdeklassers.