Recensie Kass Morgan (2014) De 100

Kass Morgan (2014) De100, BlossomBooks, Utrecht


De aarde is verwoest door een kernramp. De mensen hebben zichzelf kunnen redden door met een

ruimteschip naar de ruimte te vertrekken. Daar leven ze nu al voor een lange tijd. Omdat er problemen zijn op het ruimteschip wordt het tijd om te gaan ontdekken of ze terug kunnen naar de aarde en de straling hen niet meer zal doden. Daar worden 100 jeugdgevangenen voor ingezet. Eenmaal op aarde loopt het allemaal niet soepel, ze moeten overleven en steeds duidelijker vormen zich de rollen van de jeugdigen en werken ze steeds meer samen, tot er een brand ontstaat in het kamp. Er blijken toch nog meer mensen de kernramp te hebben overleefd...

Als je het verhaal vergelijkt met de wereld zoals wij die kennen, worden de mensen op het ruimteschip onderdrukt. Omdat ze geen kant op kunnen, moeten ze wel naar deze regels luisteren. Onderdrukking is een onderwerp dat veel Young adult lezers aan zal spreken, omdat het hen de mogelijkheid geeft een eigen beeld te vormen van wat hun normen en waarden zijn, leren ze zich te verplaatsen in de onderdrukte mensen, maar ook in degene die deze hiërarchie aansturen. Ze leren een eigen oordeel te vellen over situaties die hieraan gelijk zijn in de wereld waarin we leven, ze leren hierop kritisch te zijn, wat belangrijk is voor de ontwikkeling van de adolescenten (Coillie, 2007, blz. 75).

Dit boek valt onder de categorie ‘Young adult’ waarvan het de bedoeling is dat adolescenten van vijftien jaar en ouder een tussenstap kunnen maken in het lezen van boeken die leidt naar het lezen van volwassenen boeken (Ros, B, 2010). In eerste instantie was ik hierover sceptisch, omdat het een vertaald boek is en daardoor niet binnen de canon zal vallen (Geshquire, 2000). Is de overstap van een boek als deze niet te groot? Toch werd ik aangenaam verrast door de manier waarop het boek geschreven werd. De opbouw van het verhaal was uitdagend genoeg. Er zijn verschillende hoofdpersonen in het boek en elk hoofdstuk wordt er gewisseld van persoon, waardoor je het verhaal steeds door iemand anders zijn ogen krijgt te zien. De personages krijgen hierdoor een eigen mening in het verhaal en je krijgt als lezer de kans om het verhaal van meerdere kanten te bekijken. Achtergronden van de verschillende personages worden duidelijk gemaakt door flashbacks, waardoor je weet waarom elk persoon in het leven staat, zoals zij nu staan. Er wordt van de lezer verwacht dat zij deze verhalen los van elkaar kunnen lezen, maar ook aan elkaar kunnen koppelen. Omdat de psychologie van de personages voor de adolescenten belangrijker wordt dan het avontuurlijke, heeft de schrijver hier goed op ingestoken (Coillie, 2007).

Doordat elk hoofdstuk een ander personage zijn eigen verhaallijn laat volgen, blijf je nieuwsgierig naar hoe het met deze persoon zal aflopen en wat zijn rol in het verhaal gaat zijn. Het boek is het begin van een reeks van vier, waardoor het je meteen moet meenemen in het verhaal en genoeg vernieuwend en verrassend moet zijn, om de lezer zo te boeien dat je ook de andere boeken wil lezen. De schrijver is hier helaas alleen gedeeltelijk in geslaagd. Er lopen soms wat voorspelbare verhaallijnen door het boek, die ervoor zouden kunnen zorgen dat de lezer niet meer geïnteresseerd is in de andere delen. Toch zijn er ook verrassende momenten in het verhaal, die je dan toch weer genoeg kunnen boeien om door te lezen.

Het boek is goed geschreven. Zoals ik al aangaf is het een vertaald boek. Toch vond ik dat voor een vertaald Young adult boek er erg mooie passages inzaten, waarbij er nog iets te raden viel voor de lezer, of zelf in te vullen. Soms leek het vluchtig even een poëtische omschrijving te bevallen van een sfeer in het boek of een situatie welke beschreven wordt. ‘Een introductie of aankondiging was overbodig. Vanaf het moment dat de eerste klanken de zaal in stroomden, werd het publiek stil; toen de strijkstok van de violist langs de snaren streek, sneed hij dwars door hun geklets heen. Daarna viel de cello in, gevolgd door de trompet. Vanavond deden er geen trommels mee, maar dat gaf niet: Wells kon bijna horen hoe tweehonderd harten bonkten op de maat van de muziek. ‘Zo stel ik me altijd voor dat een zonsondergang moet klinken,’ fluisterde Wells. De woorden glipten zijn mond uit voor hij erover na kon denken en hij bereidde zich al voor op een sceptische of op z’n minst verwarde blik. De muziek had echter ook Clarke betoverd. ‘Ik zou dolgraag een zonsondergang zien,’ mompelde ze, terwijl ze haar hoofd op zijn schouder liet rusten.’ (Morgan, 2014, blz. 65) Al met al lijkt het me een geschikt boek voor de leeftijd van vijftien jaar en ouder en denk ik dat het een mooie opstap is naar het lezen van volwassen literatuur.